MEXATRONIKA
  • KIRISH
  • MA'RUZA MATNLARI
    • 1. MEXATRONIKA TUSHUNCHASI
      • 1.1. Mexatronika nima?
      • 1.2. Mexatronikaga berilgan asosiy ta'riflar. Mexatronikaning uslubiy asosi.
    • 2. ALGORITM
      • 2.1. Algoritm tushunchasi
      • 2.2. Algoritmlarga sodda misollar.
      • 2.3. Algoritmning asosiy xossalari
      • 2.4. Algoritmni ifodalash usullari
      • 2.5. Savol va topshiriqlar
    • 3. DASTUR VA DASTURLASH TILLARI
      • 3.1. Dastur tushunchasi
      • 3.2. Algoritmik tillar
      • 3.3. Savol va topshiriqlar
    • 4. PYTHON DASTURLASH TILI SINTAKSISI
      • 4.1. Python dasturlash tili
      • 4.2. Nima uchun Python?
      • 4.3. Dasturlash muhitlari
      • 4.4. Python IDLE interfeysi
      • 4.5. Kalit so'zlar
      • 4.6. Identifikatorlar
      • 4.7. Amallar
      • 4.8. Savol va topshiriqlar
    • 5. О‘ZGARUVCHILAR VA О‘ZGARMASLAR, ASOSIY MA’LUMOT TURLARI. DASTUR STRUKTURASI.
      • 5.1. O’zgaruvchilar va o’zgarmaslar
      • 5.2. Butun va haqiqiy sonlar turi. Mantiqiy tur.
      • 5.3. Sonlar ustida arifmetik amallar. Matematik funksiyalar.
      • 5.4. Satr ma'lumot turi
      • 5.5. Kiritish va chiqarish operatorlari.
      • 5.6. Savol va topshiriqlar
    • 6. TARMOQLANUVCHI JARAYONLARNI DASTURLASH.
      • 6.1. Tarmoqlanuvchi jarayonlar
      • 6.2. Tarmoqlanuvchi jarayonlarga sodda misollar
      • 6.3. If operatori
      • 6.4. if - else operatori
      • 6.5. if - elif -else tarmoqlanishi
      • 6.6. Namunaviy misollar
    • 7. TAKRORLANUVCHI JARAYONLARNI DASTURLASH.
      • 7.1. While takrorlash operatori
      • 7.2. for takrorlanish operatori
      • 7.3. range funksiyasi
      • 7.4. Ichma-ich joylashgan takrorlanishlar
      • 7.5. Takrorlanishdan chiqish. Break va continue operatorlari.
      • 7.6. Namunaviy misollar.
    • 8. FUNKSIYALAR. GLOBAL VA LOKAL O'ZGARUVCHILAR.
      • 8.1. Funksiyalar.
      • 8.2. Global va lokal o'zgaruvchilar.
    • 9. KORTEJ VA RO'YXATLAR
      • 9.1. Ro'yxatlar
      • 9.2. Kortejlar
    • 10. LUG'AT VA TO'PLAMLAR
      • 10.1. To'plamlar
      • 10.2. Lug'atlar
    • 11. OBYEKTGA YO'NALTIRILGAN DASTURLASH.
      • 11.1. Sinf va obyekt
      • 11.2. Konstruktorlar.
  • AMALIY MASHG'ULOTLAR
  • LABORATORIYA MASHG'ULOTLARI
  • O'QUV-USLUBIY HUJJATLAR
  • ADABIYOTLAR
  • DASTUR HAQIDA
Powered by GitBook
On this page
  1. MA'RUZA MATNLARI
  2. 1. MEXATRONIKA TUSHUNCHASI

1.1. Mexatronika nima?

Previous1. MEXATRONIKA TUSHUNCHASINext1.2. Mexatronikaga berilgan asosiy ta'riflar. Mexatronikaning uslubiy asosi.

Last updated 1 year ago

So'nggi vaqtlarda yangi avlod mashinalarini yaratayotganda mexanik qismlarning funktsiyalarini mashina boshqarish sistemasi tarkib topgan intellektual (elektron, kompyuterli va axborot) qismlarga o`tkazish tendentsiyasi kuzatilmoqda. Intellektual qismlar yangi topshiriqqa mos ravishda oson qayta dasturlanadi. Bu esa mashinaning imkoniyatlarini oshiradi. Shu bilan birga, texnika rivojlanishi bilan mashinaning har xil fizik shaklga ega bo`lgan (mexanik, elektromexanik, elektron va axborot) qismlari konstruktiv yaxlit bir butunlikka birlashtirilmoqda. Ana shunday “aqlli” mashinalar mexatronik deb ataladi.

“Mexatronika” atamasi 1969-yilda Yaponiyada muhandis Tetsuro Mori tomonidan o'ylab topildi. Bu atama mashina va agregatlar ishchi organlarini elektron yarim o'tkazgichli o'zgartgichlar bilan boshqariladigan elektromexanik uskunalar elektrodvigatelarini belgilash uchun ishlatilgan edi. Keyinchalik 1972-yilga kelib bu tushuncha Yaskawa Electric kompaniyasining savdo belgisi sifatida ro'yxatdan o'tkazilgan.

Mexatronika atamasi “Mexanika” va “Elektronika” so’zlari birlashuvidan paydo bo’lgan «MEXAnika» va «elekTRONIKA» (1.1-rasm). Bunday birlashuv texnikaning yangi avlodlarini yaratilishi va uskunalarining yangi ko`rinishlarini ishlab chiqish, ilm-fan va texnika jabhalardagi bilimlarni integratsiyasini anglatadi.

Mexatronika – yapon atama sozi bolib, elektrotexnika, mashinosozlik va dasturiy taminot kesishmasida paydo bolgan texnologiyani izohlash uchun ishlatiladi.

1.1-rasm. Mexatronika atamasining asoslanishi.