MEXATRONIKA
  • KIRISH
  • MA'RUZA MATNLARI
    • 1. MEXATRONIKA TUSHUNCHASI
      • 1.1. Mexatronika nima?
      • 1.2. Mexatronikaga berilgan asosiy ta'riflar. Mexatronikaning uslubiy asosi.
    • 2. ALGORITM
      • 2.1. Algoritm tushunchasi
      • 2.2. Algoritmlarga sodda misollar.
      • 2.3. Algoritmning asosiy xossalari
      • 2.4. Algoritmni ifodalash usullari
      • 2.5. Savol va topshiriqlar
    • 3. DASTUR VA DASTURLASH TILLARI
      • 3.1. Dastur tushunchasi
      • 3.2. Algoritmik tillar
      • 3.3. Savol va topshiriqlar
    • 4. PYTHON DASTURLASH TILI SINTAKSISI
      • 4.1. Python dasturlash tili
      • 4.2. Nima uchun Python?
      • 4.3. Dasturlash muhitlari
      • 4.4. Python IDLE interfeysi
      • 4.5. Kalit so'zlar
      • 4.6. Identifikatorlar
      • 4.7. Amallar
      • 4.8. Savol va topshiriqlar
    • 5. О‘ZGARUVCHILAR VA О‘ZGARMASLAR, ASOSIY MA’LUMOT TURLARI. DASTUR STRUKTURASI.
      • 5.1. O’zgaruvchilar va o’zgarmaslar
      • 5.2. Butun va haqiqiy sonlar turi. Mantiqiy tur.
      • 5.3. Sonlar ustida arifmetik amallar. Matematik funksiyalar.
      • 5.4. Satr ma'lumot turi
      • 5.5. Kiritish va chiqarish operatorlari.
      • 5.6. Savol va topshiriqlar
    • 6. TARMOQLANUVCHI JARAYONLARNI DASTURLASH.
      • 6.1. Tarmoqlanuvchi jarayonlar
      • 6.2. Tarmoqlanuvchi jarayonlarga sodda misollar
      • 6.3. If operatori
      • 6.4. if - else operatori
      • 6.5. if - elif -else tarmoqlanishi
      • 6.6. Namunaviy misollar
    • 7. TAKRORLANUVCHI JARAYONLARNI DASTURLASH.
      • 7.1. While takrorlash operatori
      • 7.2. for takrorlanish operatori
      • 7.3. range funksiyasi
      • 7.4. Ichma-ich joylashgan takrorlanishlar
      • 7.5. Takrorlanishdan chiqish. Break va continue operatorlari.
      • 7.6. Namunaviy misollar.
    • 8. FUNKSIYALAR. GLOBAL VA LOKAL O'ZGARUVCHILAR.
      • 8.1. Funksiyalar.
      • 8.2. Global va lokal o'zgaruvchilar.
    • 9. KORTEJ VA RO'YXATLAR
      • 9.1. Ro'yxatlar
      • 9.2. Kortejlar
    • 10. LUG'AT VA TO'PLAMLAR
      • 10.1. To'plamlar
      • 10.2. Lug'atlar
    • 11. OBYEKTGA YO'NALTIRILGAN DASTURLASH.
      • 11.1. Sinf va obyekt
      • 11.2. Konstruktorlar.
  • AMALIY MASHG'ULOTLAR
  • LABORATORIYA MASHG'ULOTLARI
  • O'QUV-USLUBIY HUJJATLAR
  • ADABIYOTLAR
  • DASTUR HAQIDA
Powered by GitBook
On this page
  1. MA'RUZA MATNLARI
  2. 3. DASTUR VA DASTURLASH TILLARI

3.2. Algoritmik tillar

Hozirgi kunda juda ko‘plab algoritmik tillar mavjud bo’lib, ular dasturlash tillari deb ataladi.

Algoritmik til – algoritmlarni bir xil va aniq yozish uchun ishlatiladigan belgilashlar va qoidalar tizimidir.

Algoritmik til oddiy tilga yaqin bo‘lib u matematik belgilarni o‘z ichiga oladi. Tuzilgan algoritmlarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri mashinaga berib bo‘lmaydi, shu sababli yozilgan algoritmni biror bir algoritmik tilga o‘tkazish zarur. Har qanday algoritmik til o‘z qo‘llanilish sohasiga ega bo’lib, umumiy holatda dasturlash tillari ikki guruhga, ya’ni operatorli va funksional dastulash tillariga ajratiladi. Funksional dasturlash tillariga LISP, PROLOG dasturlash tillari kiradi. Operatorli tillar prosedurali va prosedurasiz guruhga bo’linadi. Prosedurali tillar o’z navbatida mashinaga yo’naltirilgan va mashinaga aloqasiz tillarga ajraladi.

Mashinaga yo’naltirilgan tillarga mashina tillari, avtokodlar, simvolli kodlash tillari, assemblerlar kiradi.

Mashinaga aloqasiz tillarga esa quyidagilar kiradi:

  1. Proseduraga yo’naltirilgan (Pasсal, Fortran va hk.);

  2. Muammoga yo’naltirilgan (LISP va hk.);

  3. Obyektga yo’naltirilgan (C++, Visual Basic, Java va boshq.).

Hozirgi kunda muhandislik hisob ishlarini bajarishda Python, Beysik va Fortran; Iqtisod masalalarini yechishda Paskal va Kobol; Mantiqiy dasturlash uchun Prolog; O‘quv jarayonlari uchun Beysik, Paskal, C, C++ va boshqalar; Web dasturlash uchun PHP, JavaScript; Zamonaviy Android va shu kabi qurilmalar uchun Java tillaridan foydalaniladi. Assembler tili mashina tiliga ancha yaqin til bo‘lib o‘rta darajadagi tildir. Algoritmik til inson tillariga qancha yaqin bo‘lsa, u tilga yuqori darajali til deyiladi. Mashina tili esa _eng pastki darajali til_dir.

Previous3.1. Dastur tushunchasiNext3.3. Savol va topshiriqlar